Wat is de beste temperatuur om lekker te kunnen slapen?

Wat is de beste temperatuur om lekker te kunnen slapen?

In slaap komen kan lastig zijn. Een klein beetje discomfort kan er voor zorgen dat je de hele nacht niet kan slapen. Één aspect waar ons lichaam moeilijk over kan doen als het wil slapen is temperatuur. Niet te warm, niet te koud, maar precies goed. Dat moet het zijn.

Niet te warm, niet te koud

Een ideale slaaptemperatuur behouden is essentieel als je een nacht lekker lang wilt slapen zonder wakker te worden, de beste temperatuur hiervoor ligt ergens tussen de 16 en 20 graden Celsius. Maar daarmee is helaas nog niet alles gezegd. Er spelen nog andere factoren mee die bepalen of je lekker slaapt, of juist wakker wordt in een plas vol zweet.

Uiteindelijk zweet je altijd tijdens je slaap, daar valt weinig aan te doen. Maar als je echt veel zweet, zo veel dat je bed vochtig aanvoelt, dan probeert je lichaam je iets te vertellen. In dit artikel gaan we kijken naar de verschillende oorzaken van zweten in bed, en wat je er aan kunt doen.

Temperatuur met temperament

Daar waar sommigen van ons door een spreekwoordelijke oorlog zouden kunnen slapen, zijn de meesten van ons vatbaar voor prikkels uit de buitenwereld, zelfs in de diepste dromen. Zowel natuurlijk als kunstmatig licht is een grote boosdoener als het gaat om slapen. Licht heeft namelijk een directe invloed op de aanmaak van melatonine, de stof die er voor zorgt dat je in slaap valt.

Geluid kan ook voor problemen zorgen. Of dit nou afkomstig is van je bedpartner die midden in de nacht aan het zagen is, of je buurman die midden in de nacht besluit om met een kettingzaag de boom in zijn tuin doormidden te zagen. 

We vertellen niks nieuws, als je slaapt kun je wakker worden door licht, geluid en geur. Maar het lichaam is opvallend vatbaar voor veranderingen in temperatuur tijdens het slapen. Dit heeft er mee te maken dat het lichaam veel bezig is met het reguleren van de temperatuur tijdens de overgang van wakker zijn naar slapen. Als we in slaap vallen, verlaagt ons lichaam haar temperatuur. Als we bijna op het punt staan om wakker te worden, zorgt het lichaam er voor dat het zichzelf weer opwarmt. Deze temperatuurswisseling is een belangrijk ritueel voor het lichaam om de hersenen in staat te stellen goed te kunnen wisselen tussen slaap en wakker zijn.

Zo kun je je voorstellen dat een omgevingstemperatuur die te warm of te koud is voor het lichaam problemen met zich meebrengt. Het lichaam is dan namelijk constant bezig de temperatuur op het juiste peil te houden. Als het warm is denkt het lichaam dat het tijd is om wakker te worden, als het te koud is denkt het lichaam dat we doodvriezen door de al verlaagde temperatuur van het lichaam. In beide gevallen doen de hersenen het licht even aan tot het probleem is verholpen.

Ideale slaaptemperatuur

Het is lastig om een ideale temperatuur voor iedereen te stellen. Dit komt omdat iedereen anders is, en dus iedereen iets anders prettig vindt om bij in slaap te vallen. Net zoals sommige mensen het altijd koud hebben in de winter, en anderen bij -10 in een t-shirt over straat lopen, is de ideale slaaptemperatuur afhankelijk van leeftijd, klimaat, postuur, algehele gezondheid, schoenmaat, lievelingsmuziek en aantal buikharen.

Uiteraard zijn er wel gemiddelden te trekken. Zo is het voor de gemiddelde volwassene het fijnst om te slapen in een omgeving met een temperatuur tussen de 16 en 20 graden Celsius, terwijl jongere kinderen het fijner vinden tussen de 18 en 21 graden Celsius. Dit klinkt misschien koud, maar het zijn ideale temperaturen om de afgenomen kerntemperatuur van het lichaam te ondersteunen. Zeker als er gebruik wordt gemaakt van lekker warme dekens.

Hormonale hitte

Hormonale onbalans is een beruchte veroorzaker van het zweten in bed, in het bijzonder voor vrouwen, die regelmatig te kampen hebben met zogeheten ‘opvliegers’. Minder bekend is dat de hormonale verhouding tijdens en na een zwangerschap en tijdens de menstruatie tevens nachtelijke zweetaanvallen kunnen veroorzaken.

De hypothalamus is verantwoordelijk voor het reguleren van de temperatuur in het lichaam. Tijdens de dramatische hormonale draaikolken waar veel vrouwen mee te kampen hebben is de natuurlijke balans van het lichaam naar de grabbel en krijgt de hypothalamus een flinke optater. Dit zorgt er voor dat het temperatuur regulerende orgaan de verkeerde signalen doorkrijgt en flink gaat draaien aan de knop van de thermostaat.

Vrouwen hebben niet het alleenrecht op een hormonale disbalans. Nee, ook mannen kunnen het midden in de nacht onverklaarbaar warm krijgen. Problemen met de schildklier kan er bij mannen (en vrouwen) voor zorgen dat er een hormonale onbalans ontstaat, wat op zijn beurt weer een groot aantal negatieve gevolgen kan hebben op het lichaam, onder andere nachtelijke zweetaanvallen.

Ziek van het zweet

Soms kan het ook iets heel simpels zijn, zoals een veelvoorkomende verkoudheid of infectie dat verantwoordelijk is voor nachtelijk zweten. Alles van een snotneus tot serieuze aandoeningen zoals tuberculose kunnen zweetaanvallen veroorzaken. Als je veel zweet, en zeer regelmatig, is het wel verstandig om eens een bezoekje aan de dokter te brengen.

Wat ons beter maakt, bedriegt ons soms ook. Veel medicatie tegen uiteenlopende ziekten zorgen er voor dat we midden in de nacht opeens beginnen met zweten. Lees maar eens de bijsluiter van je eerstvolgende medicijn, en geheid dat je ‘nachtelijk zweten’ tegenkomt. Als je pech hebt, heb je het medicijn echt nodig en kun je er niks aan doen. In dat geval moet je er simpelweg mee leren omgaan. Toch is het in veel gevallen mogelijk om het te bespreken met je dokter, die in zo’n geval voor je kijkt of er een variant op de medicatie beschikbaar is.

En verder nog...

Nachtelijk zweten kan ook nog veroorzaakt worden door:

• Obesitas, cardiovasculaire problemen of een slechte algehele gezondheid. Dit is niet altijd direct gevaarlijk, maar het is altijd een goed idee om hier iets aan te doen.
• Angststoornissen, waar medicinale en therapeutische behandelingen voor te verkrijgen zijn
• Slaap apneu, een aandoening waarbij de slaper tijdens het slapen plotseling stopt met ademen. Omdat stoppen met ademen redelijk ongezond is, wordt het brein even wakker om het lichaam er aan te herinneren door te gaan met ademen. Tot je weer in slaap valt en stopt met ademen. Dit proces herhaalt zich meerdere malen door de nacht heen en is zeer slecht voor de geliefde nachtrust. Advies is het bezoeken van een huisarts of specialist.